Termin Nakba wywodzi się z języka arabskiego i oznacza "katastrofę" lub "klęskę". Odwołuje się do masowej ucieczki i wysiedlenia setek tysięcy Palestyńczyków w 1948 roku.
To traumatyczne wydarzenie, które wywołało trwający konflikt, nadal wywiera ogromny wpływ na mieszkańców Palestyny i wpływa na politykę na Bliskim Wschodzie. Nakba wydarzyła się po ogłoszeniu przez Izrael Deklaracji Niepodległości w maju 1948 roku. Powstanie państwa Izrael spowodowało konflikt z sąsiednimi państwami arabskimi, które poparły prawo Palestyńczyków do ziemi i sprzeciwiły się powstaniu żydowskiego państwa. Wojna, która nastąpiła, doprowadziła do ucieczki i wysiedlenia setek tysięcy Palestyńczyków ze swoich domów. Izraelskie siły zbrojne dokonywały masowych wysiedleń Palestyńczyków, paląc ich wioski, demolując domy i niosąc ze sobą strach, przemoc, gwałty i śmierć. Ludzie byli zmuszani do opuszczania swoich domów w pośpiechu, porzucając cały dobytek. Wielu Palestyńczyków znalazło schronienie w obozach dla uchodźców w sąsiednich krajach, takich jak Liban, Syria i Jordania. Inni pozostali w rozproszonych społecznościach palestyńskich na Zachodnim Brzegu i Strefie Gazy. Na okupowanych terytoriach Palestyny, które obejmują Zachodni Brzeg, Strefę Gazy i Jerozolimę Wschodnią, od długiego czasu Palestyńczycy prowadzą zaciętą walkę o swoje prawa i godność.
Nakba miała i ma długoterminowe konsekwencje dla Palestyńczyków. Setki tysięcy osób straciły swoje domy, ziemię i swoje prawa. Wielu Palestyńczyków nadal żyje jako uchodźcy w obozach, często w trudnych warunkach i z ograniczonym dostępem do podstawowych usług i praw. Obozy, powstające dla kilkuset lub kilku tysięcy mieszkańców, dziś są przeludnione. Młodsze pokolenia palestyńskie wychowują się z tęsknotą za utraconymi ziemią i marzeniem o powrocie do swoich domów. Nakba stała się również kluczowym momentem w kształtowaniu polityki całego Bliskiego Wschodu. Konflikt izraelsko-palestyński trwa do dziś. Wielokrotne próby negocjacji pokojowych nie doprowadziły do trwałego rozwiązania i nie zakończyły cierpienia palestyńskiego narodu.
Przemijające lata przyniosły jednak większą świadomość o Nakbie i jej znaczeniu dla Palestyńczyków. Powstały opracowania, także historyków izraelskich, opisujące przebieg wysiedleń i dokumentujące zbrodnie, do jakich doszło w 1948 r. Coraz więcej organizacji międzynarodowych i obywateli na całym świecie uznaje prawo Palestyńczyków do powrotu do swojej ziemi i domaga się uznania i zadośćuczynienia za ich utratę.
Rocznice Nakby są również obchodzone przez społeczności palestyńskie na całym świecie - by pamiętać o historii i domagać się sprawiedliwości.
Wiele lat okupacji izraelskiej polityki i represji przyczyniło się do narastającego niezadowolenia i frustracji wśród Palestyńczyków. Protesty społeczeństwa palestyńskiego na okupowanych terytoriach są wynikiem wielu czynników. Trwająca okupacja terytoriów przez Izrael wywołuje poczucie bezprawia i niesie za sobą konkretne, codzienne ograniczenia w życiu Palestyńczyków. Izraelskie osiedla i mur separacyjny, które nielegalnie wdzierają się na terytoria palestyńskie, są często uważane za symbole naruszenia praw Palestyńczyków do ziemi i samostanowienia. Restrykcyjne izraelskie kontrole i blokady, które okupanci wprowadzili w celu zapewnienia bezpieczeństwa żydowskich osadników, drastycznie ograniczają swobodę poruszania się Palestyńczyków, utrudniając im dostęp do miejsc pracy, edukacji i opieki zdrowotnej. Polityka rozbudowy izraelskich osiedli również prowadzi do konfliktów z lokalną społecznością palestyńską, co często skutkuje demolowaniem palestyńskich domów i ziem.
Za przykład elementarnego łamania praw człowieka , można uznać blokadę Strefy Gazy, którą wprowadził Izrael w 2007 roku.
Blokada skutkuje znacznymi utrudnieniami w dostępie do podstawowych dóbr, takich jak żywność, woda, lekarstwa i energia elektryczna. Polityka apartheidu powoduje cierpienie ludności cywilnej i ogranicza możliwość rozwoju gospodarczego i społecznego Palestyńczyków w Strefie Gazy.
Na okupowanych terytoriach miało miejsce wiele masowych protestów, które przyciągnęły uwagę międzynarodową. W 2021 roku doszło do serii demonstracji i starć w Jerozolimie Wschodniej, w związku z planami izraelskiego rządu wypędzenia palestyńskich rodzin z osiedla Szajch Dżarrah. Protestujący domagali się zaprzestania wysiedleń i ochrony praw mieszkańców palestyńskich dzielnic. W 2018 roku Palestyńczycy w Strefie Gazy zorganizowali Marsz Powrotu, w ramach którego domagali się prawa do powrotu uchodźców palestyńskich na tereny, z których zostali wysiedleni w wyniku powstania Izraela w 1948 roku. Marsz spotkał się z brutalną reakcją izraelskich sił bezpieczeństwa, a tysiące Palestyńczyków zostało zabitych lub rannych.
Protesty służą jako platforma do wyrażenia niezadowolenia i oporu wobec izraelskiej okupacji. Stwarzają one możliwość jednoczenia się Palestyńczyków, budowania więzi społecznych i wzmacniania ducha walki o swoje prawa.
Dodatkową represją którą stosuje Izrael jest praktyka aresztowań i więzień administracyjnych wobec Palestyńczyków, co oznacza, że mogą być więzieni bez postawienia konkretnych zarzutów lub procesu sądowego. Aresztowaniom i torturom padają nawet dzieci. Ta praktyka jest ostro krytykowana przez organizacje broniące praw człowieka jako naruszenie tychże praw oraz sprawiedliwości.
Przeczytaj numer kwartalnika Nasze Argumenty poświęcony walce Palestyńczyków.
Protesty Palestyńczyków przyciągają uwagę międzynarodową. Na całym świecie powstają ruchy solidarnościowe, które wspierają i nagłaśniają walkę narodu palestyńskiego.
Dzięki mediom społecznościowym - bo duże media w Polsce bardzo rzadko w rzetelny sposób przedstawiają sytuację w Palestynie - informacje o protestach szybko się rozprzestrzeniają, a to z kolei przekłada się na coraz większą świadomość tragedii która odbywa się na okupowanych terenach Palestyny.
Dlatego cieszy fakt że w tym roku również w Polsce miały miejsce akcje i manifestacje poparcia solidarności z narodem Palestyńskim. Odbyły się one we Wrocławiu i Krakowie, a ich zwieńczeniem była duża manifestacja osób wspierających walkę Palestyńczyków w Warszawie.
